Θέση

Το χωριό Άγιος Νικόλαος βρίσκεται στη δυτική πλαγιά του ακρωτηρίου Μαλέα και σε απόσταση 7 χλμ. από τη Νεάπολη, την έδρα του Δήμου Βοιών. Είναι έδρα δημοτικού διαμερίσματος.Απέχει από τη θάλασσα 4 περίπου χιλιόμετρα και είναι χτισμένο αμφιθεατρικά, σε υψόμετρο 200 μέτρων. Η υψηλότερη κορυφή της υπερκείμενης απόληξης του Πάρνωνα είναι 720 μέτρα.

Σπίτια 320 περίπου (πέραν εκείνων των παραθαλάσσιων οικισμών Προφήτη Ηλία, Κόρακα κλπ). Κάτοικοι 900. Ενοριακοί ναοί (2). Εξωκλήσια ( 11 ). Μικρά πηγαία νερά (4)
Απέναντι από το χωριό και σε απόσταση 8 περίπου μιλιών είναι τα Κύθηρα. Όταν η ατμόσφαιρα είναι διαυγής φαίνονται ακόμη και τα σπίτια του νησιού αυτού, τα Αντικύθηρα και η Κρήτη προς νότο, προς δε τη δύση διακρίνεται καθαρά το Ταίναρο και οι κορυφές του Ταΰγετου, η δε Ελαφόνησος είναι ¨πιάτο¨ ενώπιον μας.  Η θέα έτσι είναι μεγαλειώδης.Μεταξύ της ακτής και των Κυθήρων έως πέρα το ακρωτήριο Ταίναρο και τον Μαλέα διέρχονται καθημερινά αμέτρητα καράβια. Κατά το έτος 1910, Κυθήριος δημοσιογράφος εμέτρησε σε ημέρα νηνεμίας 200 ιστιοφόρα της εποχής εκείνης να πλέουν αργά, διερχόμενα τη θάλασσα της περιοχής μας.
Το χωριό απέχει από την Μονεμβασία 35 περίπου χλμ., από τους Μολάους 42 χλμ., από τη Σπάρτη 155 χλμ. και από την Αθήνα 335 χλμ.

Ιστορικά στοιχεία

Το όνομα Άγιος Νικόλαος, μερικά τοπωνύμια και ονόματα οικογενειών μαρτυρούνται σε τοπικό χειρόγραφο από το έτος 1789.
Κάτοικοι από σκόρπιους μικρούς οικισμούς ποιμένων, Κρήτες και άλλοι νησιώτες αποτέλεσαν αρκετά προ του 1821
τον πυρήνα των κατοίκων αυτού του χωριού, στο οποίο κυριαρχεί το όνομα Λιβανός.Κατά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας του 1821 έλαβαν μέρος σ' αυτόν κάτοικοι του χωριού, μερικοί εκ των οποίων τιμήθηκαν με το «χαλκούν αριστείον ανδρείας» του Όθωνα.
Δύο τουλάχιστον τέτοια διπλώματα παρασημοφορίας σώζονται στον Άγιο Νικόλαο και ανήκουν στις οικογένειες Δελακοβία και Τσίρου.
Σήμερα φυλάσσονται ως κειμήλια ιερά εις χείρας των απογόνων τους, Μηνά Αναστασάκη και Σοφίας Παυλάκη αντίστοιχα.
Στο χωριό λειτουργεί το κληροδότημα Γ. Μιχαλέτου, από τους πόρους του οποίου έχουν κατά καιρούς ενισχυθεί  -και ενισχύονται- εκατοντάδες φοιτητές καταγόμενοι από ολόκληρη την περιφέρεια των Βατίκων.

Κύρια προϊόντα -  Διαθέσιμα

Λάδι (λίγες εκατοντάδες τόνοι), μέλι, τυρί και λίγα κρεμμύδια, όλα εξαιρετικής ποιότητας. Υπάρχουν και αλιεύματα σε μικρές ποσότητες.
Τα σύκα, τα σταφύλια, τα αχλάδια και τα κηπευτικά του χωριού καθώς και όλα, όσα για τις ανάγκες των κατοίκων παράγει αυτή η γη, είναι πεντανόστιμα.

Παραδοσιακά Εδέσματα και γλυκά

Ειδικά παραδοσιακά εδέσματα κλπ. παρασκευάζονται περισσότερο μόνο στον Άγιο Νικόλαο και είναι εν συντομία τα εξής: τσαΐτια, κυλητά μακαρούνια, σκορδομακάρουνα, γαλόχοντρος, καλιτσούνια ψημένα στην τούβλα (=πλάκα), αλεποπορδές (ποικιλία μανιταριών). Γλυκά: Η κολοκυθόπιτα με κόκκινο κολοκύθι , μέλι, ρύζι ή χόντρο (κατά την εορτή του Αγίου Νικολάου), τα λυχναράκια, οι σαμουσάδες, τα τρίγωνα και οι μακαρούνες κατά τις γιορτές των Χριστουγέννων και άλλες περιστάσεις. Το μελιτόνερο ή μελιτόκρασο ως γενικό επιδόρπιο . Οι παλαιότερες γυναίκες έκαναν τα ωραία γλυκά  του κουταλιού ροδοζάχαρη και κουκουνάρι.Οι παλαιότερες ακόμα γυναίκες (προ του 1940) έκαναν τα δυναμωτικά: Μαντζούνι, μαγιόκρασο και την καυτούρα (πρωινό ρόφημα από ρακή με μέλι, ζεσταμένο στη χόβολη, που έπιναν κατά της ψυχρές ημέρες του χειμώνα).  Παλιότερα - από το έτος 1860 και δώθε - οι κάτοικοι ήταν ψαράδες κατά το καλοκαίρι (περισσότερο εκτός Βατίκων ταξιδεύοντες) και γεωργοί στα χωραφάκια τους το χειμώνα.

Ασχολείες των κατοίκων

Πολλοί εργάζονταν ως μεταλλωρύχοι στο Λαύριο.  Από το 1895 περίπου και δώθε άρχισαν να φεύγουν για Αμερική, Νότια Αφρική και Αυστραλία. Αυτό σταμάτησε περίπου στα 1965.Σήμερα οι περισσότεροι είναι εν ενεργεία ναυτικοί και συνταξιούχοι διαφόρων ταμείων, κυρίως του ΝΑΤ. Μερικοί νέοι εργάζονται στη Νεάπολη. Πολλά παιδιά φοιτούν στα σχολεία της Νεάπολης αλλά από πλευράς γεννήσεων το χωριό φθίνει.

Εξυπηρετήσεις σήμερα

Συγκοινωνία: Με τη Νεάπολη μία φορά την ημέρα και δύο κάθε Πέμπτη με λεωφορείο. Και με ταξί. Αγροτικό ιατρείο. Παράρτημα ταχυδρομικού γραφείου. Συνεταιρικό ελαιουργείο. Φούρνος. Τρία παντοπωλεία. Ένα καφεζαχαροπλαστείο. Ένα καφενείο - μεζεδοπωλείο. Μία σύγχρονη μεγάλη ταβέρνα που λειτουργεί με ντόπιους και επισκέπτες. Μία επίσης ταβέρνα στο λιμανάκι του Προφήτη Ηλία. Αλιευτικός, πολιτιστικός και αθλητικός σύλλογος. Σύλλογος των απανταχού Αγιονικολαιτών με έδρα των Πειραιά.Το χωριό διαθέτει σημεία πρόσβασης στο διαδικτυο μέσω του εκτεταμένου ασύρματου δικτύου που έχει αναπτυχθεί .Η υπηρεσία προσφέρεται δωρεάν.

Αξιοθέατα -  Ιστορικά μνημεία

- Τα ιερά προσκυνήματα του Καβομαλιά όπου ασκήτεψαν οι άγιοι  Θωμάς και Γεώργιος ¨οι εν Μαλεώ¨.
- Το απολιθωμένο δάσος στη θέση Αγία Μαρίνα και πέραν αυτής.
- Το γραφικό αλιευτικό λιμανάκι στον Προφήτη Ηλία και ολόκληρη η παραλιακή ζώνη μας.
- Το παρθένο δάσος κάτω από το βουνό Βαβύλα, όπου και το ωραίο πανηγυράκι του Αγίου Γεωργίου στις 23 Απριλίου στο ομώνυμο παλαιότατο ναΐδριο, το μοναδικό στη Λακωνία που είναι σκεπασμένο με πλάκες.
- Το μοναδικό παιχνίδι «κόστα» που παίζεται κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα και μόνο...

Κατόπιν όλων αυτών των βιωμάτων που έχουν οι κάτοικοι του ωραίου χωριού, επόμενο είναι η νοσταλγία εκείνων που απουσιάζουν απ' αυτό, ναυτικών, μεταναστών κλπ. για την επιστροφή τους να είναι μεγάλη, ιδιαίτερα κατά της ημέρας της Λαμπρής και του μυροβόλου καλοκαιριού.

(Συντάκτης του δελτίου αυτών των πληροφοριών είναι ο Αγιονικολαίτης Μηνάς Αναστασάκης, συνταξιούχος του Δημοσίου και δημοσιογράφος σε λακωνικές εφημερίδες και περιοδικά . Άγιος Νικόλαος, Μάρτιος 2006)